SAI GON

Đỗ Trung Quân sinh năm 1955 tại Sài Gòn. Đỗ Trung Quân vừa là bút danh vừa là tên thật . Theo bài phỏng vấn trên báo Vietnam News giữa năm 2005 thì trong khai sinh của Quân không có tên cha. Quân được mẹ là bà Đỗ Thị Hảo nuôi lớn đến năm 15 tuổi thì mẹ mất, sau khi tốt nghiệp Tú tài, Quân vào học tại Đại học Vạn Hạnh.

Năm 1976, Quân tham gia phong trào Thanh niên xung phong và bắt đầu sáng tác. Một số bài thơ do Quân sáng tác trở thành nổi tiếng, được phổ nhạc như Hương tràm (1978), Bài học đầu cho con (1986), Chút tình đầu (1984), Khúc mưa.

Tôi cũng một lần uống rượu với Quân cùng với một người bạn của tôi từ Nga về, khi đó anh đang là một MC nổi tiếng, đắt sô tại SG. Sau này thấy anh xuất hiện vài lần trên TV, MC của "Con đường âm nhạc", thành viên Hội đồng nghệ thuật (hay giám khảo) trong cuộc thi Sao Mai điểm hẹn (năm mà Tùng Dương đăng quang. Đỗ Trung Quân gây sốc bằng nhận xét về thí sinh Ngọc Khuê khi cô này trình bày những ca khúc của Lê Minh Sơn), giám khảo cuộc thi "Phụ nữ thế kỷ 21", khách mời "Sài gòn tôi yêu".v.v . Quân vóc người nhỏ bé nhưng khỏe mạnh, nhanh nhẹn. Tôi thích Quân ở ngoài đời, gần gũi và hóm hỉnh, có duyên. Trái lại ,tôi chưa lần nào thích Quân trên truyền hình, kể cả khi anh làm MC hay khách mời. Tôi thấy anh có vẻ gượng gạo, nói năng nhạt nhẽo và ngôn ngữ hơi nghèo nàn không có vẻ là một nhà thơ, có cảm giác Quân ở đó như con cá đã bị mang đi khỏi nước (?). Sở dĩ tôi nhắc đến Quân trong entry về Sài Gòn này vì tôi cảm thấy Quân là một đứa con đích thực của Sài Gòn, yêu Sài Gòn bằng tình yêu của một người con. Quân sinh tại Sài gòn nhưng đến nay vẫn nói giọng Bắc do mẹ anh là người Hà nội di cư. Không thể nói Quân là người kỳ thị vùng miền sau khi đọc bài thơ "Tạ lỗi với Trường Sơn" của Quân. Thực ra tôi cũng không thích bài thơ này, một bài thơ hơi dài mà ít câu hay, nhưng vấn đề mà bài thơ đặt ra thì không thể không khiến ta suy gẫm  và chua xót. 

Với Sài gòn, tôi chỉ là một người khách trọ, tôi ở trọ Sài gòn lần đầu tiên là vào năm 1980. Đất và người Sài Gòn ngày ấy đã  gây cho tôi những cảm xúc thật mãnh liệt. Từ bấy đến nay, tôi lvẫn chỉ là một lữ khách lúc gần lúc xa của Sài Gòn. Vậy mà tôi vẫn cảm thấy những nỗi đau, những niềm hối tiếc cho Sài Gòn vừa xa xôi vừa gần gũi của tôi. Có những điều không thể diễn tả bằng lời, tôi nghĩ Sài Gòn sẽ hiểu những điều tôi muốn nói khi cùng tôi tua lại những tấm hình đang trôi dạt trên mạng này.

Khi ta ở, chỉ là nơi đất ở.

Khi ta đi đất bỗng hóa tâm hồn

(Chế Lan Viên)

TẠ LỖI TRƯỜNG SƠN(1982)

1.
Một ngàn chín trăm bảy mươi lăm
Các anh từ Bắc vào Nam
Cuộc trường chinh 30 năm dằng dặc
Các anh đến
Và nhìn Sai Gon như thủ đô của rác
Của xì ke, gái điếm, cao bồi
Của tình dục,ăn chơi
“Hiện sinh-buồn nôn-phi lý!!!”
Các anh bảo con trai Sai Gòn không lưu manh cũng lính ngụy
Con gái Sai Gòn không tiểu thư khuê các, cũng đĩ điếm giang hồ
các anh bảo Sai Gòn là trang sách “hư vô”
văn hóa lai căng không cội nguồn dân tộc
ngòi bút các anh thay súng
bắn điên cuồng vào tủ lạnh, ti vi
vào những đồ tiêu dùng mang nhãn Hoa Kỳ
các anh hằn học với mọi tiện nghi tư bản
các anh bảo tuổi trẻ Sài Gòn là “thú hoang” nổi loạn
là thiêu thân ủy mị, yếu hèn
các anh hùa nhau lập tòa án bằng văn chương
mang tuổi trẻ Sai Gòn ra trước vành móng ngựa!!!

2.
Tội nghiệp Sài Gòn quá thể
Tội nghiệp chiếc cầu Công Lý
Có anh thợ điện ra đi không về
Tội nghiệp những “bà mẹ Bàn Cờ” của những ngày chống Mỹ
Lửa khói vỉa hè nám cả những hàng me
Tội nghiệp những người sài gòn đi xa
Đi từ tuổi hai mươi
Nhận hoang đảo tù đày để nói về lòng ái quốc
Có ai hỏi những hàng dương xanh
Xem đã bao nhiêu người Sài Gòn hóa thân vào sóng nước
Tội nghiệp nhưng đêm Sài Gòn đốt đuốc
Những “người cha bến tàu” xuống đường với bao tử trống không
Tội nghiệp nhưng ông cha rời khỏi nhà dòng
Áo chùng đen đẫm máu
Tội nghiệp những chiến trường văn chương, thi ca, sách báo
những vị giáo sư trên bục giảng đường
ưu tư nhìn học trò mình nhiễm độc
Sài Gòn của tôi-của chúng ta.
có tiếng cười
và tiếng khóc

3.
Bảy năm qua đi với nhiều buồn vui đau xót
Một góc phù hoa ngày cũ qua rồi
Những con điếm xưa có kẻ đã trở lại làm người giã từ ghế đá công viên để sống đời lương thiện
Những gã du đãng giang hồ cũng khoác áo thanh niên xung phong lên rừng xuống biển
Tìm lại hồn nhiên cho cuộc sống của mình
Cuộc đổi thay nào cũng nhiều mất mát .hy sinh…

4.
Và khi ấy
Thì chính “các anh”
Những người nhân danh Hà Nội
Các anh đang ngồi giữa Sài Gòn bắt đầu chửi bới
Chửi đã đời .
Chửi hả hê
Chửi vào tên những làng quê ghi trong lý lịch của chính mình
Các anh những người nhân danh Hà Nội sợ đến tái xanh
Khi có ai nói bây giờ về lại Bắc!!!
Tội nghiệp những bà mẹ già miền Bắc
Những bà mẹ mấy mươi năm còng lưng trên đê chống lụt
Những bà mẹ làm ra hạt lúa
Những năm thất mùa phải chống gậy ăn xin
Những bà mẹ tự nhận phần mình tối tăm
để những đứa con lớn lên có cái nhìn và trái tim trong sạch
Bây giờ
Những đứa con đang tự nhận mình “trong sạch”
Đang nói về quê mẹ của mình như kẻ ngoại nhân
Các anh
đang ngồi giữa Sài Gòn nhịp chân
đã bờm xờm râu tóc,cũng quần jean xắn gấu
Cũng phanh ngực áo,cũng xỏ dép sa bô
Các anh cũng chạy bấn người đi lùng kiếm tủ lạnh ti vi, casette, radio…
Bia ôm và gái
Các anh ngông nghênh tuyên ngôn”khôn & dại”
Các anh bắt đầu triết lý “sống ở đời”
Các anh cũng chạy đứt hơi
Rượt bắt và trùm kín đầu những rác rưởi Sài Gòn thời quá khứ
Sài Gòn 1982 lẽ nào…
Lại bắt đầu ghẻ lở?

5.
Tội nghiệp em
Tội nghiệp anh
Tội nghiệp chúng ta những người thành phố
Những ai ngổn ngang quá khứ của mình
Những ai đang cố tẩy rửa “lý lịch đen”
Để tìm chỗ định cư tâm hồn bằng mồ hôi chân thật

6.
Xin ngả nón chào các ngài
“Quan toà trong sạch”
Xin các ngài cứ bình thản ăn chơi
Bình thản đổi thay lốt cũ
Hãy để yên cho hàng me Sài Gòn
Hồn nhiên xanh muôn thưở
để yên cho xương rồng,gai góc
Chân thật nở hoa
Này đây!
Xin đổi chỗ không kỳ kèo cho các ngài cái quá khứ ngày xưa
Nơi một góc (chỉ một góc thôi)
Sài Gòn bầy hầy ,ghẻ lở
Bây giờ…
Tin chắc rằng trong các ngài đã vô số kẻ tin vào” thượng đế”
Khi sống hả hê giữa một thiên đường
Ai bây giờ
Sẽ
Tạ lỗi
Với Trường Sơn?
 
Đỗ Trung Quân (1982)

Đường Lê Lợi năm 1960

                                                            Nhà thờ Đức Bà năm 1965.

Nắng Sài Gòn em đi mà chợt mát

                                                             Chỉ vì em mặc áo lụa Hà Đông

Không nón bảo hiểm

__________________
 
Sông Sài Gòn 1970.

Chơi nhạc trên sông Sài Gòn năm 1970.

Bến xích lô.

Xe lam một buổi trưa nắng nóng.

Đại sứ quán Mỹ năm 1970 ( nay là Lãnh sự quán Mỹ ).

Trường Gia Long nổi tiếng với tà áo tím của nữ sinh ( nay là trường Nguyễn Thị Minh Khai ).

Giờ tan trường Gia Long.

Một thời áo trắng.


Đường Trần Hưng Đạo năm 1969.

Taxi năm 1970.

Sân bay Tân Sân Nhất.

Sửa xe máy năm 1971.


Sông Sài Gòn năm 1970.

Văn phòng Shell Việt Nam năm 1970.

Khách sạn Continental năm 1964.

Đường phố Sài Gòn 1965.


SG 1970.

Đường phố Sài Gòn năm 1967.


Xe hàng rong năm 1965.

Nhà thờ Đức Bà.


Tòa đô chánh năm 1965 ( nay là Ủy ban nhân dân thành phố HCM ).

Tòa hạ viện ( nay là Nhà hát lớn thành phố HCM ).

Đường Nguyễn Du năm 1969.

Đường Nguyễn Du năm 1970.

Đường Lê Lợi năm 1969.

Gánh hàng rong năm 1966.

Đường phố Sài Gòn năm 1967.

Đường phố Sài Gòn năm 1971.

Khách sạn Continental 1975.

Rạp chiếu phim năm 1969.

Cho lon - khu người Hoa năm 1969.

Vòng xoay Quách Thị Trang năm 1969.

Bưu điện Sài Gòn năm 1975 ( nay là bưu điện thành phố HCM ).



Bến Nhà Rồng năm 1970.

Ngã tư Lê Lợi năm 1972.

Tan trường, 1972.

Diễu hành,1969.

Xích lô trong 1 ngày mưa của năm 1969.

Đường Tự Do năm 1969 ( nay là đường Đồng Khởi ).

Đường phố SG năm 1972.

Đường phố Sài Gòn năm 1974.

Đường Công Lý năm 1970 ( nay là đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa ).




Chơ Bến Thành năm 1930.

Sai gon nhin tu tren cao

NHÌN TỪ TRÊN CAO

(Hinh suu tam tren internet tang nhung nguoi yeu Sai Gon nhan dip thang Tu)